Project: Fietslessen voor volwassenen
"Het was mijn droom om te fietsen," vertelt een dame uit Syrië na haar eerste fietsles in Heusden. “Al is fietsen wel moeilijk!” Voor veel Nederlanders klinkt dat vreemd – fietsen lijkt net zo vanzelfsprekend als ademhalen. Maar pas als je volwassenen ziet worstelen met balans en remmen, besef je hoe ingewikkeld fietsen is. En wanneer je volwassenen hoort praten over fietsen, kom je erachter hoeveel voordelen de fiets heeft!
Stichting de Schroef in Heusden wil dat iedereen de voordelen van fietsen kan ervaren. Na een eerdere en succesvolle pilot krijgen dit jaar 24 volwassenen de kans om hun fietsdroom waar te maken. Twee cursussen van elk zes lessen bieden maatwerk voor iedereen vanaf 16 jaar; van scholieren tot oudere nieuwkomers. Maar ook mensen die al 20 jaar in Nederland wonen kunnen meedoen. Zij hebben vaak lang gewacht omdat er een gevoel van schaamte leeft in een land waar iedereen trappend door het leven lijkt te gaan.
Migratie en mobiliteit
Mensen met een migratieachtergrond zijn minder mobiel dan anderen: ze blijven vaker thuis, leggen kortere afstanden af en bezoeken minder bestemmingen. Dat blijkt uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM), dat in 2023 onderzoek deed naar het reisgedrag van eerste en tweede generatie migranten in Nederland. De fiets kan hier een groot verschil maken.

Meedoen in de maatschappij wordt écht eenvoudiger met zoiets kleins als kunnen fietsen. Jongeren vanaf 16 jaar kunnen nu met anderen naar school fietsen, volwassenen kijken naar banen net wat verder weg of kunnen naar bekenden in een dorp verderop. Bovendien is fietsen gezond! Het heeft een positieve invloed op impactgebieden die Brabant gezonder en gelukkiger maken door de inzet van sport. En dat leidt tot een sterkere provincie. Alle reden om als één van de winnaars uit de bus te komen bij de Van goed naar goud-campagne. “Dankzij een financiële bijdrage van het BrabantSport Fonds kunnen we de succesvolle pilot nu een vervolg geven”, vertelt Sebastiaan Verweijen, buurtsportcoach bij Stichting de Schroef.
Van droom naar werkelijkheid
Het project bestaat uit praktijk- en theorielessen. De theorie start in Sporthal Dillenburcht met een kopje koffie, maar de echte magie gebeurt in het rustige Sportpark de Schroef. Daar oefenen volwassenen met iets wat Nederlandse 4-jarigen langzaamaan leren: balans vinden, sturen, remmen en tegelijk opletten voor verkeer. De lessen worden gegeven door een erkend fietsdocent van de Fietsersbond, één van de partners in dit project. Dankzij de hulp van vrijwilligers die letterlijk achter de deelnemers aanlopen terwijl ze de bagagedragers vasthouden, is er ruimte voor een grote groep (nog) niet-fietsers. Omdat veel deelnemers niet in Nederland zijn opgegroeid, worden tolken ingezet om taalbarrières weg te nemen.
Vluchtelingenwerk en partijen zoals Contour de Twern of wijkteams zijn betrokken bij de werving van deelnemers. Zij kennen de deelnemers en kunnen goed uitleggen wat het inhoudt en wat er verwacht wordt. Tot slot is ook Taalschool Echt Nederlands betrokken. De medewerkers kunnen aangeven wanneer de fietslessen gepland kunnen worden. Zeker nieuwkomers hebben een volle agenda omdat er veel verplichtingen zijn rondom hun inburgering.
Fysiek en sociaal bewegen
"Je ziet ze stralen na de lessen," zegt Sebastiaan. "Het is echt dankbaar, mooi en leuk werk. Fietsen geeft vrijheid en maakt hun wereld zoveel groter. Plotseling krijgen ze het gevoel van ergens bij horen. Het geeft ook zelfvertrouwen en vergroot de kans op meer beweging. Zowel fysiek als bewegen in een sociaal netwerk. Aan het einde van de les maken we een fietstocht en geven we een certificaat.”
Om het project duurzaam te laten zijn, worden de buurtsportcoaches tijdens de cursus opgeleid tot fietslesinstructeur. Zo kunnen zij in de toekomst zelf lessen geven. De aangekochte lesfietsen blijven beschikbaar voor nieuwe cursussen.
Het project gaat verder dan alleen de fietslessen. Na afloop zet de stichting zich ervoor in dat elke deelnemer ook daadwerkelijk een fiets krijgt. Voor jongeren onder de 18 kunnen fietsen worden geregeld via Stichting Leergeld, voor anderen voert de stichting gesprekken met de gemeente of wordt gekeken naar inzameling.